fotografeer.nl

Diafragma

Het diafragma in een objectief regelt de opening en daarmee de hoeveelheid licht die een camera binnenkomt.

Het lichtgevoelige oppervlak, zoals een lichtgevoelige sensor of film, werkt optimaal wanneer het een afgemeten hoeveelheid licht ontvangt. Lichtmeters in camera's zijn meestal gekalibreerd op 18% middengrijs. Het diafgrama, de sluitertijd en de gevoeligheid bepalen samen de hoeveelheid licht die nodig is voor een optimale belichting.

In het menselijk oog wordt de hoeveelheid licht, die op het netvlies valt, beïnvloedt door de iris die de grootte van de pupil regelt.

Vergelijkbaar wordt, in fotografie, de hoeveelheid licht die op het lichtgevoelige oppervlak valt beïnvloedt door de diafragma lamellen die over elkaar heen schuiven en daarmee de grootte van de opening regelen.

De diafragma lamellen worden in oudere objectieven bediend met behulp van de diafragma ring.

In moderne objectieven wordt de apertuur vanaf de camera automatisch of met instelwielen aangepast.

Het diafragmagetal is de openingsverhouding die wordt bepaald uit de brandpuntsafstand ($f\mathrm{}$) en de apertuur ($D\mathrm{}$):

${\mathrm{diafragmagetal}}^{\mathrm{}}=\frac{f\mathrm{}}{D\mathrm{}}$

Gebruikelijke diafragmagetallen
Notatie	$f\mathrm{}$/1	$f\mathrm{}$/1,4	$f\mathrm{}$/2	$f\mathrm{}$/2,8	$f\mathrm{}$/4	$f\mathrm{}$/5,6
Diafragmagetal	1	1,4	2	2,8	4	5,6
Voorbeeld
Notatie	$f\mathrm{}$/8	$f\mathrm{}$/11	$f\mathrm{}$/16	$f\mathrm{}$/22	$f\mathrm{}$/32	$f\mathrm{}$/64
Diafragmagetal	8	11	16	22	32	64
Voorbeeld

Het diafragmagetal vind je terug op de diafragma-ring of op het LCD scherm van je camera. Hoe groter het getal, hoe kleiner de opening.

Een objectief's laagst mogelijke diafragmagetal van de grootst mogelijke opening wordt aangeduidt als de lichtsterkte van het objectief. Bovenstaand objectief heeft een lichtsterkte van 2,8.

Aangezien het diafragmagetal is gerelateerd aan de brandpuntsafstand vindt je op zoomobjectieven vaak 2 lichtsterkte aanduidingen. B.v. op een 35-105 mm zoomobjectief staat 1:3.5-4.5. Dit houdt in dat de lichtsterkte 3,5 is bij 35 mm zoomstand en afneemt naar 4,5 bij 105 mm zoomstand.

Zoomobjectieven in een hogere prijscategorie hebben mogelijk over het gehele zoombereik een vaste maximale lichtsterkte van b.v.. 2,8.